Εμφυτεύματα
Οδοντικά Εμφυτεύματα: Ξεχάστε τις κινητές οδοντοστοιχίες!
Αναμφισβήτητα στο διάστημα των τελευταίων δεκαετιών, η οδοντιατρική επιστήμη και οι ειδικότητές της έχουν γνωρίσει ραγδαία εξέλιξη. Η απλοποίηση και αποτελεσματικότητα της τοπικής αναισθησίας, τα βελτιωμένα σε ιδιότητες υλικά αλλά και οι συνεχώς αναπτυσσόμενες θεραπευτικές τεχνικές, έχουν οδηγήσει τόσο στη διευκόλυνση του οδοντιάτρου όσο και στην απομυθοποίηση της «επίσκεψης στο οδοντιατρείο» που για πολλούς ασθενείς αντιμετωπίζεται με αγωνία και φόβο.
Οι παθήσεις των δοντιών (τερηδόνες, κατάγματα) αλλά και των γύρω από αυτά ιστών (ουλίτιδες, περιοδοντίτιδες) είναι οι εχθροί μίας υγιούς και ολοκληρωμένης οδοντοστοιχίας που, σε συνδυασμό είτε με την αμέλεια είτε με λανθασμένες θεραπευτικές επιλογές, οδηγούν μοιραία στην απώλειά τους. Η αντιμετώπιση μερικής ή/και ολικής έλλειψης δοντιών αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια της οδοντιατρικής επιστήμης.
Σε αυτόν ακριβώς τον τομέα η μακροχρόνια έρευνα, σε συνδυασμό με την υψηλή τεχνολογία, οδήγησαν στην εισαγωγή των οδοντικών εμφυτευμάτων στην καθημερινή οδοντιατρική πράξη.
Ας δούμε λοιπόν κάποια συχνά ερωτήματα που θα λύσουν όλες σας τις απορίες.
1. Τι είναι εμφύτευμα;
Είναι μία μεταλλική βίδα από τιτάνιο που τοποθετείται στη γνάθο με σκοπό την υποστήριξη προσθετικής εργασίας.
2. Σε ποιες περιπτώσεις προτείνεται η χρήση των εμφυτευμάτων;
Αυτό εξαρτάται από τις ανάγκες του ασθενούς. Ένα μόνο εμφύτευμα μπορεί να χρησιμεύσει στην αποκατάσταση ενός ελλείποντος δοντιού, αποφεύγοντας με αυτόν τον τρόπο την κλασσική λύση μιας γέφυρας η οποία θα επιβαρύνει τα γειτονικά υγιή δόντια (Εικ. 1-2).
Περισσότερα εμφυτεύματα μαζί, μπορούν να αντικαταστήσουν περισσότερα του ενός δόντια αποφεύγοντας έτσι την κατάληξη σε κινητή οδοντοστοιχία, τη γνωστή σε όλους μας «μασέλα» (Εικ. 3-4). Τοποθετήστε το δείκτη του ποντικιού επάνω στις εικόνες.
3. Πόσο καινούργια είναι τα εμφυτεύματα; Μήπως είναι ακόμα νωρίς;
Η σύγχρονη εμφυτευματολογία έχει μια επιστημονική και κλινική παρουσία που ξεπερνά τα 40 χρόνια. Είναι παγκοσμίως εδραιωμένη και αποτελεί λύση απλή και καθημερινή. Η όποια δυσπιστία οφείλεται σε πλημμελή ενημέρωση και τείνει να εξαφανιστεί. Τόσο οι ασθενείς όσο και οι συνάδελφοι οδοντίατροι γνωρίζουν ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων τα οδοντικά εμφυτεύματα προσφέρουν λύσεις καλύτερες και αποτελεσματικότερες των συμβατικών μεθόδων.
4. Πολλές φορές ακούμε περί «ξένου σώματος που μπορεί να μην το δεχθεί ο οργανισμός». Υπάρχει θέμα απόρριψης;
Πρόκειται για μια γνωστή λανθασμένη αντίληψη. Για απόρριψη θα μιλήσουμε στις μεταμοσχεύσεις οργάνων (ήπατος, καρδιάς κ.τ.λ.) όπου υφίσταται η πιθανότητα αναγνώρισης του μοσχεύματος ως «ξένου» από τον ανθρώπινο οργανισμό. Το τιτάνιο, από το οποίο κατασκευάζονται τα εμφυτεύματα ανήκει στην κατηγορία των «βιοσυμβατών» υλικών, μπορεί δηλαδή να συνυπάρξει με ζωντανούς ιστούς χωρίς επιπλοκές. Είναι άλλωστε γνωστό ότι τα μεταλλικά υλικά (λάμες, καρφιά κ.λπ.) που χρησιμοποιούνται ευρέως στην ορθοπεδική χειρουργική (αντιμετώπιση καταγμάτων, αρθροπλαστικές επεμβάσεις κ.ά.), προτού εμφανιστούν τα οδοντικά εμφυτεύματα, είναι επίσης από τιτάνιο.
5. Η μέθοδος αυτή είναι εφαρμόσιμη σε όλους;
Θα πρέπει να τηρούνται κάποιες απαραίτητες προϋποθέσεις που σχετίζονται τόσο με γενικούς όσο και με τοπικούς παράγοντες. Ο ασθενής πρέπει να μην πάσχει από κάποιες σοβαρές γενικές παθήσεις, όπως για παράδειγμα ο αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης. Χρειάζεται λοιπόν ένα ολοκληρωμένο ιατρικό ιστορικό. Μια συγκεκριμένη ποσότητα οστού στη γνάθο είναι απολύτως αναγκαία, πράγμα που διαπιστώνεται με έναν ακτινογραφικό έλεγχο. Εντούτοις, μια πληθώρα τεχνικών για τη διαμόρφωση και βελτίωση της προς εμφύτευση περιοχής είναι σήμερα διαθέσιμες και μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Τέλος, το βαρύ κάπνισμα και η κακή στοματική υγιεινή πρέπει οπωσδήποτε να ελεγχθούν πριν την τοποθέτηση εμφυτευμάτων.
6. Τι εγγυήσεις δίνονται για μια προσθετική εργασία επί εμφυτευμάτων;
Δεδομένης της σωστής χειρουργικής τοποθέτησης των εμφυτευμάτων από έναν εξειδικευμένο οδοντίατρο (περιοδοντολόγο, εμφυτευματολόγο, γναθοχειρουργό), της ισορροπημένης φόρτισης με τα προσθετικά δόντια, της διατήρησης υψηλού επιπέδου στοματικής υγιεινής από τον ασθενή και, τέλος, της τουλάχιστον ανά έτος συντηρητικής ακτινολογικής και κλινικής παρακολούθησης, το ποσοστό επιτυχίας είναι της τάξης του 99% για μια χρονική διάρκεια 8 – 10 ετών, όπως αποδεικνύεται από σύγχρονες επιστημονικές έρευνες. Οι όποιες αποτυχημένες προσπάθειες είναι σήμερα συνδεδεμένες με την πλημμελή στοματική υγιεινή, με κάποια επιμόλυνση κατά την αρχική επούλωση ή ακόμα με την λανθασμένη προσθετική επιβάρυνση του εμφυτεύματος. Στην πλειονότητα δε των περιπτώσεων έχουμε τη δυνατότητα να τοποθετήσουμε ένα νέο εμφύτευμα, στην ίδια περιοχή όπου παρουσιάστηκε κάποιο πρόβλημα.
7. Πόσο σύντομα μπορούν να τοποθετηθούν τα δόντια;
Ανάλογα με το εκάστοτε περιστατικό απαιτείται μια περίοδος αναμονής μεταξύ 3 και 6 μηνών για να ενσωματωθούν τα εμφυτεύματα στη γνάθο. Επίσης, σε περιπτώσεις περισσοτέρων εμφυτευμάτων, εφαρμόζεται επιτυχώς την τελευταία δεκαετία η μέθοδος της άμεσης φόρτισης κατά την οποία ο ασθενής «φοράει» τα δόντια του μέσα σε διάστημα ολίγων ημερών από την τοποθέτηση των εμφυτευμάτων.
8. Κάτω από ποιες συνθήκες πραγματοποιείται η επέμβαση; Είναι επίπονη;
Τα εμφυτεύματα τοποθετούνται στο οδοντιατρείο. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στην τήρηση απόλυτης ασηψίας για αποφυγή μετεγχειρητικών επιπλοκών. Καλό είναι να χρησιμοποιείται ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα. Εφαρμόζεται τοπική αναισθησία, όπως δηλαδή και για ένα απλό σφράγισμα ενός χαλασμένου δοντιού. Έτσι, και σε συνδυασμό με ειδική φαρμακευτική αγωγή μπορούμε να υποσχεθούμε καθόλου πόνο τόσο κατά τη διάρκεια, όσο και μετά την επέμβαση.
9. Τα δόντια που στηρίζονται σε εμφυτεύματα έχουν κάποια αισθητική διαφορά από τα υπόλοιπα δόντια;
Απολύτως καμία. Οι μέθοδοι και τεχνικές που χρησιμοποιούνται, επιτρέπουν την πραγματοποίηση αποκαταστάσεων πανομοιότυπων με αυτές που τοποθετούνται πάνω σε φυσικά δόντια (θήκες, γέφυρες) και δίνουν την εικόνα υγιών και όμορφων δοντιών.
10. Πώς συγκρίνεται το κόστος των εμφυτευμάτων με τις πιο κλασικές λύσεις;
Τα εμφυτεύματα είναι σε απόλυτους αριθμούς ακριβότερα από τις συμβατικές λύσεις. Είναι όμως μια λανθασμένη σύγκριση διότι πρόκειται περί θεραπειών με ριζικές διαφορές. Από τη μια πλευρά έχουμε επιβάρυνση υγιών φυσικών δοντιών, ψυχολογικά και λειτουργικά άβολες μερικές («μηχανάκια») και ολικές οδοντοστοιχίες («μασέλες») που ενοχλούν και μετακινούνται κατά τη μάσηση ή/και την ομιλία.
Αντίθετα, μια προσθετική εργασία στηριζόμενη σε οδοντικά εμφυτεύματα είναι σταθερή, λειτουργική, ανεξάρτητη από τα γειτονικά φυσικά δόντια, σε πολλές δε περιπτώσεις είναι και αισθητικά ανώτερη από τις εναλλακτικές προσθετικές λύσεις.
Η έλλειψη δοντιών και ότι αυτή συνεπάγεται (μειωμένη μασητική ικανότητα, αλλαγή στον τρόπο ομιλίας, αισθητική αλλοίωση του προσώπου, ψυχολογική επιβάρυνση του ασθενούς) αφορά αναμφίβολα ένα μεγάλο ποσοστό συνανθρώπων μας. Τα οδοντικά εμφυτεύματα είναι σαφώς η πιο εξελιγμένη και αποτελεσματική λύση που προσφέρει σήμερα η σύγχρονη οδοντιατρική για την οποία κάθε οδοντίατρος οφείλει να ενημερώνει και να ενημερώνεται. Ο ενδιαφερόμενος ασθενής, είτε με την καθοδήγηση του γενικού του οδοντιάτρου είτε μετά από δική του έρευνα, θα πρέπει να πληροφορείται ολοκληρωμένα από ειδικευμένο στα εμφυτεύματα οδοντίατρο και γνωρίζοντας όλες τις δυνατές λύσεις, να παίρνει τις δικές του σωστές αποφάσεις.
Το παραπάνω κείμενο δημοσιεύθηκε από τον Ανδρέα Γιαννόπουλο, στην εφημερίδα “Απογευματινή”, στις 10 Οκτωβρίου του 2004.